Skręcenie Stawu Skokowego – Leczenie i Rehabilitacja

Co to jest skręcenie?

Skręcenie stawu to uszkodzenie torebki stawowej spowodowane mechanizmem pośrednim, gdy siła urazu przekracza wytrzymałość torebki stawowej, a zakres ruchu stawu po urazie jest większy niż fizjologiczny.

Twoje stawy skokowe składają się z kości, które łączą stopy z dolną częścią nóg. Stawy te są podparte i otoczone szeregiem tak zwanych tkanek miękkich, w tym mięśni, ścięgien i więzadeł. Kiedy skręcisz kostkę, uszkadzasz lub rozrywasz niektóre z tych tkanek miękkich.

Przyczyny skręcenia stawu skokowego

Ryzyko kontuzji najczęściej wiąże się z czynnościami, które wymagają dużych ruchów skrętnych (np. podczas gry w tenisa czy koszykówkę), ale także podczas biegania po nierównym terenie. Zwichnięcie stawu skokowego czy skręcenie kostki jest związane z obciążeniem spowodowanym nieprawidłowym ustawieniem stopy podczas biegania, lądowania podczas skakania, a nawet – podczas chodzenia. Możliwe przyczyny urazu obejmują również sumę wcześniejszych urazów, brak równowagi mięśniowej (dysbalans mięśniowy), zaburzenia priopriocepcji (czucia głębokiego), uogólnione wiotkość więzadeł i nieprawidłowy ruch stóp (biomechanika) podczas ruchu (płaskostopie).

Jakie są objawy zwichnięcia kostki?

Objawy skręcenia kostki to natychmiastowy ból i obrzęk mogą być niepokojące, ale ważne jest, aby pamiętać, że większość skręconych kostek dobrze się zagoi i zregeneruje przy odpowiednim leczeniu.

Obrzęk jest naturalną częścią procesu zapalnego i jest sposobem, w jaki organizm chroni miejsce urazu.  Ponieważ kostka jest częścią dolnej części ciała, zaczynają zbierać się również płyny, więc kostka może bardzo spuchnąć w ciągu pierwszych 48 godzin.

Jak długo trwa powrót do zdrowia po skręceniu kostki?

Skręcenie stawu skokowego lub skręcenie śródstopia wiąże się z częściowym lub całkowitym uszkodzeniem struktur torebkowo-więzadłowych kompleksu skokowego. Dlatego ważne jest, aby zidentyfikować mechanizm, za pomocą którego doszło do danego urazu. Zakres objawów często zależy od stopnia uszkodzenia tkanek. Aby ocenić szybkość powrotu do zdrowia musimy zdiagnozować stopień skręcenia kostki.  Stopień skręcenia diagnozujemy w trzy stopniowej skali uszkodzenia.

Skręcenie kostki 1 stopnia

Używany do opisania łagodnego skręcenia, naciągnięcia lub naderwania więzadeł lub torebki stawowej. Uraz kostki objawi się natychmiastowym bólem i po chwili obrzękiem i tkliwością. Ten stopień skręcenia cechuje również ograniczenie ruchomości, bez niestabilności. Kostka powinna zagoić się w ciągu 2-3 tygodni z przy należytej pielęgnacji.

Skręcenia kostki stopnia 2

Bardziej rozległe uszkodzenia tkanek miękkich. Cechuje się rozerwaniem torebki stawowej i częściowym zerwaniem więzadeł. Ten stopień skręcenia cechuje znaczna bolesność, wyraźny obrzęk, częściowa niestabilność oraz utykaniem podczas chodu. Całkowite wyleczenie urazu kostki może potrwać od 4 do 8 tygodni. Jeżeli nie skorzystasz w ty czasie z fizykoterapii i fizjoterapii, możesz nigdy nie wrócić na właściwe tory i uraz może się w przyszłości bliższej lub dalszej powtórzyć.

Skręcenie kostki 3 stopnia

Używany do opisania ciężkiego lub całkowitego rozerwanie torebki stawowej lub całkowitego przerwanie więzadeł, któremu czasami może towarzyszyć złamana kość. Jeśli miałeś skręcenie kostki stopnia 3, potrzebujesz pilnej pomocy medycznej. Ten stopień skręcenia cechuje niestabilność stawowa z dużym obrzękiem i bolesnością, oraz bardzo dużą trudnością z chodzeniem. Czas powrotu do zdrowia będzie się różnić w zależności od tego, jakie przebiegnie proces leczenia i fizjoterapii.

Co zrobić po skręceniu kostki?

W ciągu pierwszych 3 dni po skręceniu stawu skokowego Twoje ciało wchodzi w to, co nazywamy „stanem zapalnym”. Ten etap jest często najbardziej bolesny i wymaga odpowiedniego zarządzania, znanego jako PEACE (pokój):

P – protection (Ochrona) – unikaj czynności i ruchów, które zwiększają ból przez pierwsze kilka dni.

E – Elevation (uniesienie) – unieś uszkodzoną kończynę wyżej niż serce i trzymać tak długo i często, jak to możliwe.

A – Avoid (Unikanie) – unikaj przyjmowania leków przeciwzapalnych, ponieważ mogą one spowolnić gojenie się tkanek. Unikaj nadmiaru chłodzenia i lodu. Możesz robić okłady ale nie dłuższe niż 5 minut i nie za często.

C compression (kompresja) – użyj bandaża kompresyjnego lub taśmy kinesiotaping , aby zmniejszyć obrzęk.

E education (Edukacja) – Twoje ciało wie najlepiej. Unikaj niepotrzebnych zabiegów i badań medycznych i pozwól naturze wyleczyć się i odegrać swoją rolę.

Czego powinienem unikać po skręceniu?

W ciągu pierwszych 3 dni po kontuzji należy pamiętać o holistycznym aspekcie ciała i haśle „Po pierwsze nie szkodzić” żeby nie wywoływać niepotrzebnych dodatkowych stanów zapalnych i obciążeń. Oznacza to, że należy unikać:

• Ciepła
• Alkoholu
• Biegania/ćwiczenia
• Masaży

Czynności te mogą uniemożliwić lub spowolnić proces gojenia.

Co zrobić po skręceniu kostki w pierwszych 3 dnich?

Po tym czasie i przez kolejne 7-14 dni kontuzja potrzebujesz miłości w skrócie LOVE:

L Load (odciążenie) – niech ból pokieruje Twoim stopniowym powrotem do normalnych czynności. Twoje ciało powie Ci, kiedy możesz bezpiecznie zwiększyć obciążenie.

O optimism (Optymizm) – przygotuj swój mózg do optymalnej regeneracji poprzez bycie pewnym siebie i pozytywnym

V Vascularisation (Unaczynienie) – wybierz bezbolesne ćwiczenia sercowo-naczyniowe/tlenowe, aby zwiększyć przepływ krwi do naprawianych tkanek

E (Exercise) Ćwiczenia  – przywróć mobilność, siłę i równowagę poprzez aktywne podejście do regeneracji.

Oto więcej informacji o niektórych z tych etapów:

Chroń

Unikaj wszelkich czynności, które zwiększają ból i chronią obszar przed dalszymi uszkodzeniami. Należy jednak zminimalizować całkowity odpoczynek, ponieważ może to również opóźnić regenerację.

Poruszaj zranioną częścią trochę i często w różnych kierunkach, ale tylko w takich które nie powodują ostrego bólu, gdy siedzisz lub gdy nie ma ciężaru przechodzącego przez obszar. Nie przechodź do pozycji, które w pierwszej kolejności spowodowały obrażenia. Na przykład, jeśli skręciłeś kolano, nie skręcaj go ponownie w tym samym kierunku lub pozycji.

Pomocne może być użycie szyny lub ortezy w zależności od stopnia urazu.

Unoś

Utrzymuj dotknięty obszar podparty i wyższy niż staw nad nim.

Na przykład, jeśli kontuzjowanym obszarem jest twoja kostka, usiądź z nogą wyprostowaną na poduszce, aby podnieść ją wyżej niż kolano. Zapobiegnie to nadmiernemu obrzękowi.

Należy to zrobić jak najwięcej w ciągu pierwszych 3 dni, jeśli problemem jest obrzęk.

Unikaj środków przeciwzapalnych i długotrwałego chłodzenia

Okład z lodu może pomóc krótkotrwale w złagodzeniu bólu, ale może również zakłócać gojenie się tkanek, jeśli okład jest stosowany przez długi czas. Jeśli chcesz używać zimnego kompresu z lodu do łagodzenia bólu, wykonaj poniższe czynności w ciągu pierwszych 3 dni, po tym czasie możesz używać lodu maksymalnie do 20 minut.

• Wetrzyj trochę oleju ochronnego lub kremu nawilżającego na obszar, który zamierzasz zamrozić. Może to być oliwka, olej roślinny, oliwa, olej migdałowy lub cokolwiek innego. Pomaga to uniknąć przyklejenia się.
• Owiń pokruszony lód, mrożony groszek lub opakowanie chłodzące (cool pack) z zamrażarki w czystą i wilgotną ściereczkę.
• Umieść na obszarze bólu i zabezpiecz innym ręcznikiem.
• Nigdy nie umieszczaj łydki lub uda na lodzie, zawsze umieszczaj lód na części ciała, ponieważ dodatkowy ucisk może zwiększyć ryzyko poparzenia lodem.
• Pozostaw na 5 minut i zdejmij, jeśli zrobi się boleśnie zimno (po 3 dniach można okład stosować przez 20 minut).
• Powtarzaj co 2 godziny w przypadku ostrych lub ciężkich obrażeń lub 3-4 razy dziennie w przypadku mniej poważnych obrażeń lub dolegliwości.
• Po usunięciu lodu skóra będzie wyglądać blado różowo, ale jest to normalne.

Nie nakładaj lodu, jeśli masz utratę czucia lub drętwienie w okolicy, nadwrażliwość na zimno, słabe krążenie w dłoniach lub stopach, chorobę Raynauda lub pękniętą skórę.

Uciskaj

Niektórzy ludzie uważają, że bandaż uciskowy lub wsparcie z pomocą ortezy jest pomocne we wczesnych stadiach urazu tkanek miękkich. Jest to opcjonalne, nie jest konieczne i nie powinno być używane, jeśli jesteś w stanie unieść daną część ciała.

Następnie po 3 dniach…

Odciążaj lub nie obciążaj

Jest to techniczny sposób na powiedzenie, że utrzymuj kostkę w ruchu tak bardzo, jak to możliwe i w swojej strefie komfortu. Nadal możesz to zrobić za pomocą szyny lub ortezy, aby podeprzeć kostkę.

W tym okresie Twoja kostka nadal będzie obolała, słaba, opuchnięta i trudna do poruszania.

Jest to czas, w którym małe, kontrolowane ruchy mogą naprawdę pomóc gojącym się tkankom uformować się we właściwym kierunku i wzorze, aby zapewnić, że nowo wyleczony obszar stanie się elastyczny i mocny, tak jak oryginalna tkanka.

Pomogą w tym częste ruchy we wszystkich kierunkach, w które przesunie się dany obszar. Nie powinno to być sprzeczne z jakimkolwiek ciężarem lub naciskiem, po prostu delikatne powtarzające się ruchy co kilka godzin

Kolejnym etapem powinno być ponowne rozpoczęcie obciążania kostki.

Spróbuj więcej się poruszać i przestań w tym momencie używać kul, aby odzyskać normalne funkcjonowanie nóg i powrócić do normalnego chodzenia.

Te ćwiczenia stabilizujące mogą również pomóc w pełnym przywróceniu siły w kostce.

Najważniejszą rzeczą jest słuchanie swojego ciała i nie zmuszanie się zbyt mocno.

Kiedy powinienem zgłosić się do lekarza lub do fizjoterapeuty po pomoc?

Jeśli czujesz, że po 3 tygodniach masz problemy z pełnym wyzdrowieniem po skręceniu kostki, powinieneś udać się do lekarza lub  fizjoterapeuty.

Nie cierp i wróć do normalnych zajęć lub uprawiania sportu, jeśli nie zagoi się w pełni.

Może to przedłużyć powrót do zdrowia i zwiększyć szanse na przyszłe skręcenia.

Jak fizjoterapia może pomóc w skręceniu kostki?

Wiele skręceń stawu skokowego zagoi się dobrze samodzielnie i przy odpowiedniej pielęgnacji, ale fizjoterapia może pomóc w zidentyfikowaniu wszelkich przyczyn opóźnionego powrotu do zdrowia, takich jak problemy ze stabilnością.

Fizjoterapeuta będzie współpracować z Tobą w celu zdiagnozowania urazu i opracowania planu leczenia, który może obejmować terapie manualne, takie jak mobilizacja stawów i masaż tkanek miękkich.

Terapie te mogą pomóc usunąć blizny, zmniejszyć sztywność i przywrócić pełny ruch kostki, co może przyspieszyć gojenie.

Fizjoterapeuci będą również współpracować z Tobą, aby spojrzeć na Twoją biomechanikę i jak twoje ciało rozkłada ciężar na nogach i kostkach.

Twój fizjoterapeuta da Ci ćwiczenia do wykonania w domu, aby poprawić siłę i stabilność. Będą one ważną częścią twojego długoterminowego powrotu do zdrowia po skręceniu kostki.

Twój fizjoterapeuta wzmocni potrzebne partie mięśni, abyś w przyszłości uniknął urazu skręcenia stawu skokowego.