Ręka jest odpowiedzialna za ruchy małe i duże. Służy nam do takich czynności jak podnoszenie, popychanie oraz bardzo precyzyjnych jak pisanie, zapinanie guzików. Sprawność ręki jest uzależniona od rozwoju kory mózgowej i układu nerwowego. Sprawnie funkcjonująca ręka potrafi zapoczątkować ruch, kontrolować przebieg czynności, połączyć z innymi czynnościami i sprawnie zakończyć ruch.
Przy zaburzeniach rozwoju motorycznego i sensorycznego często można zauważyć problemy z wykonywaniem czynność i manualnych ręką.
Rozwiązaniem w takiej sytuacji jest terapia ręki, która polega na usprawnianiu motoryki małej odpowiedzialnej za precyzyjne ruchy rąk, dłoni i palców. Ćwiczenia odbywają się w formie zabawy i są dobierane indywidualnie do potrzeb każdego dziecka. Aby przygotować plan terapii niezbędna jest diagnoza. Często terapia ręki prowadzona jest jednocześnie z zajęciami integracji sensorycznej.
Na czym polegają zajęcia terapii ręki?
Przede wszystkim zajęcia terapii ręki polegają na usprawnianiu jednocześnie obręczy barkowej oraz całych rąk a następnie nadgarstka i palców. Głównym celem jest rozwinięcie motoryki małej odpowiedzialnej za wykonywanie dłońmi ruchów precyzyjnych niezbędnych podczas codziennych czynności. Najważniejszym celem terapii jest osiągnięcie przez dziecko możliwości rysowania, pisania. Aby to było możliwe, niezbędne są ćwiczenia wzmacniające całe ciało.
Terapia ręki uczy również cierpliwości, koncentracji podczas wykonywania poszczególnych ćwiczeń. Jest doskonałym uzupełnieniem innych terapii. Sprawność ręki jest zazwyczaj powiązana z poziomem rozwoju mowy.
Wskazania do terapii ręki
- Problemy podczas wykonywania codziennych czynności takich jak zapinanie guzików, sznurowanie butów, nawlekanie koralików, trzymanie drobnych przedmiotów,
- Trudności podczas rysowania, lepienia z plasteliny, wycinania nożyczkami, rysowania po linii,
- Niekształtne litery podczas pisania, zbyt wolne pisanie,
- Trudności z planowaniem ruchów i uczeniem się nowych czynności manualnych,
- Problemy z koordynacją podczas ruchu obu rąk jednocześnie,
- Niechęć do dotykania różnych struktur,
- Potrzeba intensywnych wrażeń proprioceptywnych np. siadania na własnych rękach, mocne zaciskanie przedmiotów, potrzeba uderzania w przedmioty lub przedmiotami,
- Problemy z dostosowaniem potrzebnej siły do wykonania ruchu,
- Dziecko niechętnie podejmuje czynności manualne,
- Problemy z koordynacją ruchową i równowagą – dziecko nie może stać na jednej nodze, jeździć na rowerze, hulajnodze,
- Trzymanie za mocno lub za lekko kredki, długopisu,
- Wyraźnie obniżone lub wzmożone napięcie mięśni obręczy barkowej,
- Czynności manualne wykonuje za szybko niedbale lub za wolno,
- Problemy z odpowiednim trzymaniem sztućców.
Czym szybciej zorientujemy się, że dziecko ma trudności z manualnymi czynnościami rąk, tym mniej nienaturalnych wzorców sobie samo wypracuje i terapia będzie krótsza.
Ważna jest niezwłoczna dokładnie przeprowadzona diagnoza i systematyczna kompleksowa terapia. Zajęcia odbywają się w sali do ćwiczeń i odbywają się w formie zabawy. Dziecko musi chętnie w nich uczestniczyć, aby były jak najskuteczniejsze. Pamiętaj zajęcia ruchowe, plastyczne, manualne prowadzone przez terapeutę zazwyczaj są ciekawsze od codziennych zabaw, przez co łatwiej jest mobilizować dziecko do osiągnięcia nowych umiejętności.
zobacz również
Nasi Certyfikowany Terapeuci ręki
w Centrum Rehabilitacji Rehasanka Warszawa Ursus
Sala do Integracji Sensorycznej
Warszawa Ursus