W Polsce z powodu urazów kręgosłupa szyjnego rocznie dochodzi do ponad 22 tysięce wypadków samochodowych. To tysiące jak nie miliony złotych w postaci utraconej wydajności pracy, zwolnień chorobowych i opieki medycznej.
Rzućmy okiem na niektóre z najczęstszych pytań dotyczących urazów kręgosłupa szyjnego, w tym:
- Co to jest whiplash (smagnięcie biczem)?
- Co oznacza whiplash?
- Skąd wiesz, czy masz whiplash? Jak są objawy whiplash?
- Jak długo trwa whiplash?
- Jaki jest najlepszy sposób leczenia urazów kręgosłupa szyjnego?
Co to jest whiplash
Whiplash z angielskiego “smagnięcie biczem” w fizjoterapii tym terminem określa się do opisywania urazów odcinka szyjnego kręgosłupa, które następują w wyniku nagłego odgięcia głowy ku tyłowi, a następnie odgięcia głowy do przodu. Może to być wynikiem zderzenia tylnego lub bocznego uderzenia pojazdu mechanicznego (nie koniecznie tylko samochodu), ale może również wystąpić podczas nurkowania lub innych nieszczęśliwych wypadków. Uderzenie może skutkować urazami kości lub tkanek miękkich (uszkodzenie kręgosłupa szyjnego), co z kolei może prowadzić do różnych objawów klinicznych zwanych zaburzeniami związanymi z whiplashem.
co to jest whiplash
Co oznacza whiplash
Mówiąc anatomicznie, siły mechaniczne, które występują, gdy głowa i szyja są uderzane do przodu i do tyłu, powodują duże obciążenie kręgosłupa szyjnego. Gdy głowa jest odrzucona do tyłu, a następnie do przodu, kręgosłup szyjny jest najpierw nadmiernie wyprostowany, a następnie nadmiernie zgięty, te ruchy są poza normalnym zakresem. Dyski kręgosłupa szyjnego mogą pęknąć i może dojść do uszkodzenia tkanek miękkich. Mięśnie i więzadła szyi mogą ulec rozciągnięciu, nerwy mogą ulec uszkodzeniu, a w rzadkich przypadkach kości mogą ulec złamaniu.
Chociaż wypadki samochodowe są najczęstszą przyczyną urazów kręgosłupa szyjnego , mogą one wynikać z wielu innych czynności, które mogą mieć silny wpływ na kręgosłup szyjny, takich jak sporty kontaktowe, takie jak koszykówka, rugby, piłka nożna, i boks; przejażdżki kolejką górską; jazda konna lub wypadki rowerowe. Każde bezpośrednie uderzenie w głowę dużym, ciężkim przedmiotem może prowadzić do urazu kręgosłupa szyjnego.
Skąd mam wiedzieć, czy to whiplash?
Objawy urazu kręgosłupa szyjnego mogą nie pojawić się natychmiast po uderzeniu. Zwykle rozwijają się w ciągu 24 godzin od urazu, ale mogą zniknąć i powrócić po dniu lub dwóch. Zwykle są one ograniczone do górnego odcinka kręgosłupa szyjnego i środkowej części pleców (kręgosłup piersiowy), ale ból może promieniować do ramion, barków i głowy.
Jeśli masz uraz kręgosłupa szyjnego, możesz mieć ograniczone ruchy szyi, a głowa może być ciężka. Typowe objawy to sztywność karku i zmniejszony zakres ruchu; ból lub ból szyi lub pleców; zmęczenie; ból i osłabienie ramion; bóle głowy, które zazwyczaj atakują podstawę czaszki; ból i sztywność barku; i ból szczęki. Ból jest zwykle tępy, ale może się nasilać w zależności od twoich ruchów.
Osoby cierpiące na urazy kręgosłupa szyjnego mogą również doświadczać objawów poznawczych w wyniku urazów. Możesz cierpieć na dzwonienie w uszach; problemy z pamięcią; zawroty głowy; trudności ze snem; drażliwość; Trudności z koncentracją; i niewyraźne widzenie lub inne zaburzenia widzenia.
Jeśli objawy są bolesne, rozprzestrzeniają się na barki lub ramiona, powodują drętwienie lub mrowienie lub przeszkadzają w codziennych czynnościach, należy skorzystać z leczenia. Porady lekarza ortopedy oraz fizjoterapia mogą pomóc Ci wrócić na właściwe tory.
Jak długo trwa whiplash?
Kiedy spotykasz się ze swoim lekarzem ortopedą lub fizjoterapeutą, warto mieć katalog Twoich objawów i ruchów, które powodują ból.
Zazwyczaj całkowite wyleczenie szyi zajmuje około trzech miesięcy, chociaż ból ustępuje znacznie szybciej.
Jaki jest najlepszy sposób leczenia urazów kręgosłupa szyjnego?
W początkowej fazie zaraz po urazie możesz schłodzić szyję kompresem i rozważyć niesteroidowe leki przeciwzapalne, które są dostępne bez recepty w Centrum rehabilitacji Rehasanka po konsultacji z lekarzem ortopedą.
W przeszłości wierzono, że odpoczynek jest niezbędny do wyzdrowienia po urazie kręgosłupa szyjnego, dlatego chorzy otrzymywali piankowe kołnierze ortopedyczne na szyję, aby zapobiec poruszaniu się szyi. Wykazano jednak, że takie podejście wyrządza więcej szkody niż pożytku; szyja musi być wzmocniona, aby wspomóc powrót do zdrowia.
Fizjoterapeuta pomoże Ci wzmocnić mięśnie szyi i sprawić, że będą bardziej giętkie, wykonując ćwiczenia ukierunkowane na uraz kręgosłupa szyjnego. To nie tylko pomoże Ci wyleczyć, ale sprawi, że będziesz bardziej odporny na przyszłe nadwyrężenie szyi.
Rozpoczęcie fizjoterapii i towarzyszących jej ćwiczeń karku jak najszybciej po kontuzji pomoże Ci całkowicie wyzdrowieć. Uchroni Cię również przed przyjęciem złej postawy, aby uniknąć bólu. Oraz spowoduje, że prawidłowa postawa wzmocni Twoją szyję.
Oprócz zalecenia ćwiczeń kręgosłupa szyjnego, fizjoterapeuta może zastosować terapię ultradźwiękową, lub jonoforezę (terapię ultradźwiękową z lekiem przeciwbólowym) aby poprawić funkcjonowanie szyi i zmniejszyć ból, jednocześnie wzmacniając naprawę chrząstek. Masaż tkanek głębokich może być stosowany w leczeniu sztywności mięśni, które wynikają z napięcia, które może być spowodowane urazem kręgosłupa szyjnego, a stymulacja elektryczna (elektroterapia) może pomóc w rozluźnieniu mięśni, które są napięte lub mają skurcze.
Kiedy leczysz się z urazu kręgosłupa szyjnego, bez wątpienia będziesz chciał zapobiec jego występowaniu w przyszłości. Jeśli Twoje obrażenia są związane z wypadkiem samochodowym, pamiętaj, aby podczas jazdy zapiąć pasy bezpieczeństwa i ustawić zagłówek na odpowiedniej wysokości, aby zapewnić sobie największą szansę uniknięcia urazu kręgosłupa szyjnego podczas uderzenia.
